اعلام خبر اینکه اپل به طور مخفیانه مشغول کار روی طراحی یک خودروست بسیاری را تعجب زده کرد اما واقعیت این است که بزرگترین شرکت جهان حالا چندین برابر بزرگترین شرکتهای خودروسازی جهان سرمایه دارد. اپل حالا به جایگاهی رسیده که پول نقد آن از خزانه ایالات متحده هم بالاتر رفته است. به جز اینها اما این شرکت تکنولوژی اما حالا قابلیتهایی دارد که هیچ شرکت تکنولوژی دیگر در سیلیکون ولی از آن برخوردار نیست و با استفاده از این قابلیتها قادر خواهد بود که به یک بازار بزرگ قدم بگذارد. این قدم بزرگ به بازاری بزرگ تنها از شرکتی همچون اپل برمیآید که میخواهد مسیر رشد خود را ادامه دهد و نقشی فراتر از آنچه هست را در صنعت ایفا کند.
بازار خودرو به خودی خود پتانسیلهای تکنولوژیکی فراوانی دارد. بی جهت نیست که در بزرگترین نمایشگاه تکنولوژی جهان( CES ۲۰۱۵ ) نیز شاهد انبوهی از خودروهای مختلفی بودیم که تمایل گسترده به مجهز شدن به ابزارهای کامپیوتری و ارتباط با دستگاههای هوشمند را نشان میدادند.
Gene Munster یک تحلیلگر در شرکت Piper Jaffray Cos معتقد است: حضور اپل در این بازار بسیار محتمل است اگر شما ده سال پیش نمیتوانستید تصور کنید که اپل به تجارت خودرو قدم بگذارد حالا اما هیچ کس نمیگوید این کار یک دیوانگی است چراکه امروزه بسیاری از شرکتها میتوانند به شکلهای مختلف در این بازار پرقابلیت ( خودرو) نقش تجاری مناسبی ایفا کنند.
اپل با داشتن ۷۰۰ میلیارد دلار ارزش بازار نیاز دارد که درآمدهای خود را که امروزه اغلب از فروش آیفون حاصل میشود، افزایش دهد. حضور در بازاری چون خودرو میتواند ارزش بازار اپل را به ۱ تریلیون میلیارد برساند هر چند به گفته تحلیلگرانی چون Munster احتمال نمیرود نخستین خودروی اپل تا پیش از پنج سال آینده روانه بازار شود.
با اینحال اپل مزیتهای مختلفی را نسبت به سایر شرکتهای سیلیکون ولی در زمینه تولید خودرو دارد. تسلا موتوروز یک شرکت سازنده خودروهای الکتریکی که از قضا در سیلیکون ولی فعالیت دارد در طی فصل مالی گذشته کمتر از ۱۰ هزار خودرو تولید کرد اما بسیاری از سرمایهگذاران آن از این موضوع شگفت زده شدند وقتی الون ماسک مدیر ارشد آن گفت که این شرکت تا سال ۲۰۲۰ به سودآوری نمیرسد. اپل اما در مقابل شرکتهایی چون تسلا و حتی رقبایی چون گوگل که با ساخت خودروها یا سیستمهایی برای خودروهای بدون سرنشین علاقه خودرا به این بازار نشان دادهاند برگهای برندهای را در آستین دارد. از آن جمله میتوان به این موارد اشاره کرد :
۱- ۱۷۸ میلیارد دلار پول نقد
بسیاری از سازندگان خودرو در جهان به شکل قابل توجهی از پول نقد زیاد بیبهرهاند اپل اما در مقابل پول نقد بسیار زیادی در حسابهای خود دارد و به عقیده تحلیلگران باید راهی برای سرمایهگذاری آن بیابد. به معنای واقعی اپل باید از این همه پول نقد راهی برای خرجکردن بیابد، راهی که به درآمد بیشتر و سودآوری منجر شود. بر اساس تخمینها طراحی یک خودروی جدید چیزی حدود ۱ میلیارد دلار هزینه دارد اما شرکهای خودروسازی از هر پلتفرم طرحی شده برای ساخت چندین مدل بهره میگیرند تا هزینه طراحی آنها تا حد زیادی مقرون به صرفه شود.
دن سولیوان یک تحلیلگر صنعت خودرو معتقد است بزرگترین چالش برای اپل در این زمینه پول نیست بلکه نداشتن تجربه برای ساخت ماشین است و از همین روست که Thilo Koslowsk تحلیلگر بخش خودرو در شرکت گارتنر معتقد است که اپل برای این منظور باید این تجربه را با به کارگیری نیروهای مختصص در صنعت خودرو به خود تزریق کند. اگر چنین شود اپل قطعا این قدرت را خواهد داشت که چیزی را روی میز بگذارد که مورد توجه قرار گیرد.
۲- یک دستگاه قابل حرکت
اپل همواره از محصولاتی که تولید کرده یک اکوسیستم بزرگ ساخته و در طی این سالها نشان داده که به تولید محصولاتی برای خودروها هم بسیار علاقهمند است. بخش قابل توجهی از موبایلها و نرمافزارهای اپل ( مانند Siri ) روی بسیاری از خودروها نصب میشوند وهمین اخیرا هم اعلام شد که با استفاده از نرمافزارهای جدید ساعت هوشمند اپل ( که قرار است به زودی عرضه شود) هم امکان اتصال به خودروها را خواهد داشت. اگر اپل یک خودرو را به مجموعه محصولات خود اضافه کند قادر خواهد بود که بخش قابل توجهی از تکنولوژیهایی را که هم اکنون در اختیار دارد مانند نقشه یا فرامین صوتی را به آن اضافه کند و به طور کلی خودروی اپل محل تلاقی همه تکنولوژیهایی است که هم اکنون در این شرکت توسعه داده شده است. در واقع خودرو تکمیل کننده حلقه کلی یک پازل است.
۳- مردان خودرو شناس
صنعت خودرو اوضاع چندان به سامانی ندارد از شرکت فورد گرفته تا کرایسلر و همین اواخر تسلا نشان دهنده این است که حتی حضور خودروهای الکتریکی هم به رغم نوآوری و مزیتهای قابل توجه سودآوری را در کوتاه مدت غیر ممکن کرده است. اپل به طور ویژه صاحب مدیران ارشدی است که بسیاری از آنها تجربه قابل توجهی در شرکتهای خودروسازی داشتهاند. بسیاری از این مدیران در بخشهای تامین کننده قطعات یا تکنولوژی باتری و همچنین دیزاین خودرو جزو بهترینها بودهاند.
Luca Maestri مدیر مالی اپل ۲۰ سال را در شرکت جنرال موتوروز و در بخش مالی آن سپری کرده است. Eddy Cue معاون ارشد بخش نرمافزارهای اینترنتی اپل پیش از این یک شیفته خودرو بوده و الان هم عضو هیات مدیره فراری است. Steve Zadesky معاون بخش دیزاین آیفون که مسوولیت بخش محصولات مرتبط با خودرو را هم در اختیار دارد سالها در شرکت فورد مشغول به کار بوده است. و بالاخره Marc Newson یک طراح صنعتی که سال گذشته به تیم مخفی دیزاین اپل پیوست دارای سابقهای زیاد در عرصه زمینه خودروهای مفهومی در شرکت فورد بوده است.
۴- شبکه فروش
شبکه فروش یکی از مهمترین و در عین حال شاید نقطه ضعف برای گسترش خودروهای سنتی در بازار است. امروزه با وجود انبوهی از شبکههای فروش پیچیده و تودرتو بزرگ کردن یک صنعت جدید بسیار دشوار است. در جایی مانند آمریکا فروش خودرو به طور مستقیم به مشتریان مشمول برخی محدودیتهای قانونی هم هست این موضوعاتی است که مثلا شرکتی مانند تسلا به رغم داشتن خودروهای مدرن با آن دست به گریبان است. این شرکت توسط یکی از مدیران ارشد اپل که در اختیار گرفته سفارشهای خود را به صورت اینترنتی میگیرد و به این ترتیب برخی محدودیتهای فروش فیزیکی را حل کرده است. اپل به طور بالقوه با داشتن صدها اپلاستور در سراسر جهان از برزیل و سوئد گرفته تا ترکیه قادرخواهد بود چنین مدلی را به خوبی پیش ببرد.
۵- اپل جهانی است
مشکلات صنعت خودرو در جهانی سازی آن هم کم نیست. قوانین متعدد، بازاریابی و مشکلات لوجستیک کمر شکن هستند. اپل اما هم اکنون دیزاین را در کالیفرنیا انجام میدهد و به کمک شبکه تولیدکنندگان محصولات عمدتا در آسیا مدیریت جهانی را بر تولید و توزیع محصولاتش دارد. تیم کوک مدیرعامل اپل سازنده این مدل موفق است .
تیم باجاران مدیرعامل شرکت Creative Strategies معتقد است اینکه اپل تصمیم گرفته به صنعت خودرو وارد شود یک حرکت عجیب است. او پیشبینی میکند احتمالا اپل میخواهد به جای آنکه صرفا روی سیستمعامل یا سیستمهای نرمافزاری مرتبط با خودرو کار کند مستقیما به ساخت و فروش خودرو فکر کند اما این موضوع با کل مفهوم کلی شرکت اپل در تضاد است. چراکه ساخت خودرو به تجربیات و دانشی فراتر از دانش الکترونیک و دیجیتال نیاز دارد .اینکه اپل در طی این سالها گسترش پیدا کرده به واسطه تمرکز روی ساخت محصولات دیجیتالی و بزرگتر کردن سبد محصولات مرتبط خود است ولی خودرو در این سبد جای نمیگیرد و رده جدیدی برای کسب و کار است. باجاران معتقد است: اپل میتواند با ساخت خودروهای مفهومی یا طرحهایی از یک خودرو با کمک سازندگان خودرو بسیار موفقتر باشد تا اینکه خود وارد این عرصه شود.