در مقالهی «۵ مدل دیگر عکس که همهی عکاسها باید بدانند» به شما قول دادیم در مقالههای عکاسی بعدی ، دو راه حل ارزان برای عکاسی ماکرو به شما معرفی کنیم. امروز با «تیفانی مولر»، عکاس سرشناس عکسهای زیر آب و عکاسی هنرهای زیبا همراه میشویم تا با یکی از این دو راه حل آشنا شویم. پیش از هر چیز باید اعلام کنم تکنیکی که قرار است امروز به آن بپردازیم در واقع برای عکاسی ماکرو به روش حرفهای مناسب نیست و مطمئن هستم هر فرد علاقهمند به عکاسی ماکرو خیلی زود متوجه این مسئله خواهد شد. اگر دوست دارید به صورت حرفهای عکاسی ماکرو را در برنامههای خود داشته باشید، حتماً به یک لنز مخصوص این کار نیاز دارید که قیمت بسیار بالایی هم دارد. اما اگر دوست دارید تجربهی نزدیکی از این مدل عکاسی داشته باشید و از طرفی نمیخواهید هزینهی گزافی برای این تجربه پرداخت کنید، پیشنهاد من به شما استفاده از یک قطعهی افزایشی به نام آداپتور حلقهی وارونه است که در فروشگاههای اینترنتی قیمتی کمتر از ۱۵ دلار (۵۳۰۰۰ تومان) دارد. حلقهی وارونه یک قطعهی فلزی است که در یک سمت آن شیارهایی برای قرار گرفتن در دوربین تعبیه شده و در طرف دیگر آن شیارهای اتصال لنز قرار دارد. حلقهی وارونه به شما این امکان را میدهد تا یک لنز زوم یا ثابت را به صورت وارونه به دوربین خود وصل کنید و از این طریق تمام قدرت بزرگنمایی آن را در دست بگیرید.
انتخاب لنز
اگر شما فقط یک لنز دارید، این مرحله برای شما بسیار آسان است؛ همان لنز را انتخاب کنید! اما اگر برای خودتان مجموعهی جمع و جوری از لنز تهیه کردهاید برای انتخاب لنز مناسب باید چند نکته را در نظر بگیرید. مسلماً شما میتوانید با استفاده از حلقهی وارونه هر لنزی را به لنزی مناسب برای عکاسی ماکرو تبدیل کنید، ولی بعضی از لنزها برای این کار بهتر هستند.
- هرچه لنز شما وایدتر (Wide ) باشد، بزرگنمایی که از آن به دست میآید بیشتر است. یک لنز ماکرو واقعی با نسبت ۱:۱ که همان اندازهی واقعی است عکاسی میکند. یک لنز ۵۰ میلیمتری که با حلقهی وارونه به دوربین وصل شده باشد، نسبتی بسیار نزدیک به همان ۱:۱ به شما خواهد داد. برای اینکه متوجه شوید دوربین شما حالا با این کار واقعاً در چه مقیاس بزرگنمایی میکند، از یک خطکش که درجهبندی میلیمتر دارد عکس بگیرید. عدد میلیمترهای ثبت شده را یادداشت کنید و عدد عرض سنسور دوربین خود (به میلی متر) را بر آن تقسیم کنید. به عنوان مثال اگر از دوربین نیکون DX استفاده میکنید که سنسور ۲۳/۶ میلی متری دارد و عکس ثبت شده عدد ۶ میلی متر را نشان میدهد، بنابراین شما باید ۲۳/۶ را بر عدد ۶ تقسیم کنید که معادل ۳/۹۳۳ میشود. عدد به دست آمده به ما نشان میدهد که نسبت عکاسی ما ۴:۱ است.
- اگر لنزی دارید که روی آن تنظیمات گشادگی لنز دستی وجود دارد، حتماً آن را انتخاب کنید. یکی از ایرادات این تکنیک برای عکاسی ماکرو این است که وقتی لنز شما به صورت وارونه به دوربین متصل میشود، تمام ارتباط خود را با دوربین از دست می دهد. متاسفانه این یعنی شما نباید انتظار داشته باشید که تنظیمات گشادگی لنزی که روی دوربین خود انجام میدهید توسط لنز دریافت شوند. لنزها به طور معمول روی پایینترین میزان گشادگی میمانند که این کار شما را برای گرفتن نور کافی بسیار سخت میکند. البته برای این مشکل هم دو راه حل وجود دارد. یکی اینکه میتوانید محل قرار گرفتن اهرم تنظیم گشادگی لنز که معمولاً پشت آن قرار دارد را پیدا کنید و به صورت دستی تیغههای آن را باز کنید و دوم اینکه میتوانید یک ابزار مخصوص برای کنترل گشادگی لنز خریداری کنید که آن هم یک حلقهی دیگر به نام کنترل گشادگی (Aperture control) است و قیمت آن تقریباً ۱۰ دلار (۳۵۰۰۰ تومان) است.
آماده کردن دوربین
حال برای وصل کردن حلقه به دوربین به راحتی آن را روی جای مخصوص فیلتر که در جلوی لنز قرار دارد پیچ کنید و پس از آن با استفاده از حلقهی وارونه که الان به لنز متصل است، آن را وارونه به دوربین متصل کنید
تمام دل و رودهی لنز دوربین شما در این وضعیت پیدا است، به همین دلیل من ترجیح میدهم در صورت استفاده از این تکنیک حتماً یک حلقهی کنترل گشادگی هم داشته باشم که از مکانیزم داخلی لنز هم محافظت شود. این حلقه تمام متعلقات لنز که در این وضعیت در معرض هستند، میپوشاند و از آنها در برابر گرد و غبار محافظت (خیلی کم) میکند.
گرفتن یک عکس ماکرو واضح (Sharp)
حالا که همه چیز سر جای خودش قرار گرفته، وقت عکاسی است. با فرض این که شما موفق شدهاید دهانهی لنز را باز نگهدارید و نور کافی وارد آن میشود تا شما بتوانید دقیقاً ببینید دوربین خود را روی چه چیزی تنظیم کردهاید، چند نکته وجود دارد که برای به دست آوردن فوکوس مناسب باید آنها را بدانید.
- بهترین روش برای فوکوس کردن نزدیک یا دور کردن دوربین به سوژه است. با توجه به عمق میدان کوچکی که در اختیار شما است، یک سه پایه و ریل فوکوس کمک فوقالعادهای به شما خواهد کرد. اگرچه داشتن ریل فوکوس چندان ضروری نیست، اما اگر این وسیله را در اختیار داشته باشید نتیجهی کار شما عکسهای بسیار واضحی خواهد شد.
برای عکاسی ماکرو باید به سوژهی خود کاملاً نزدیک باشید. پس مواظب باشید که مشکلی برای نزدیک شدن به سوژهای که انتخاب ميکنید، نداشته باشید. بر اساس تنظیماتی که انتخاب کردهاید، گاهی ممکن است لنز شما تنها یک یا دو سانتی متر از سوژهی مورد نظر فاصله داشته باشد.از آنجایی که حشرات خیلی با نزدیک شدن انسانها راحت نیستند، پس عکاسی ماکرو از حشرات زنده کار چندان راحتی نیست. البته کار درستی هم نیست که یک حشره را بکشیم تا از آن عکس ماکرو بگیریم! تعداد زیادی حشرهی مرده در زیرزمینها، گوشههای خلوت و تاریک خانه و حتی در تار عنکبوت وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد. با این کار شما از گزند نیش زنبور هم در امان خواهید بود.
در صورتی که نور کافی و لرزش دست شما بسیار کم باشد که بتوانید سرعت شاتر را کنترل کنید، میتوانید بدون استفاده از سه پایه و با در دست گرفتن دوربین هم عکس ماکرو بگیرید. یک نور مصنوعی حلقهای برای اکثر سوژههای عکاسی ماکرو جواب میدهد.
- از گزینهی Live view دوربین خود استفاده کنید و صفحهی نمایش را روی ناحیهای که میخواهید در محدودهی فوکوس باشد، زوم کنید و از این طریق تنظیمات فوکوس خود را تحت نظر بگیرید. (این تکنیک برای هنگامی که عکاسی ماکرو نمیکنید و میخواهید فوکوس روی یک نقطهی خاص باشد هم کار آمد است.)
عکاسی ماکرو با استفاده از حلقهی وارونه مقدمهای ارزان به دنیای ماکرو است و همچنین روش خوبی است تا پیش از خرید لنزهای گران قیمت ویژهی ماکرو میزان علاقهی خود به این روش عکاسی را امتحان کنید و ببینید که آیا این همان چیزی است که به آن علاقهمند هستید. یک سری مسائل و مشکلات در این روش وجود دارند که اکثر آنها قابل بر طرف شدن هستند و فقط تعداد اندکی از آنها روی کیفیت عکس تاثیر میگذارند. بنابراین استفاده از این آداپتو،ر راه حل ایدهآل برای عکاسانی است که نمیتوانند یا قصد ندارند بودجهی زیادی صرف کنند.
در مقالهی بعدی راه حل ارزان دیگری به نام «لولههای تعمیم دهنده لنز» برای عکاسی ماکرو، به شما معرفی خواهیم کرد. پس اگر به عکاسی علاقهمند هستید یا عکسهای ماکرو توجه شما را به خود جلب کردهاند