Micha Benoliel
بزرگشده فرانسه است و اولین حضور خود در دنیای تکنولوژی را نیز در همین کشور تجربه کرده اما او هیچگاه جو ماجراجویانه و خوشبینانهای که در سنفرانسیسکو، مکانی که وی تحصیلات خود را در دهه 1990 در آن به اتمام رسانده فراموش نکرده است.
بنابراین هنگامی که ایده ساخت یک نرمافزار ویژه گوشیهای هوشمند با قابلیت ارسال پیامک، بدون استفاده از اینترنت یا قابلیتهای ارتباطی شبکه تلفن همراه به ذهن او خطور کرد وی در سال 2011 به کالیفرنیا رفت تا رویای خود را عملی کند.
Benoliel، مدیر عامل فعلی شرکت Open Garden، طراح برنامه پیامرسان فایرچت در این خصوص میگوید:
"من میدانستم که تنها راهی که برای تغییر جهان وجود دارد از این مکان اجرایی خواهد بود."
علیرغم تغییراتی که تکنولوژی با سرعت فوقالعاده خود بر روی صنایع، اقتصاد و سبک زندگی دارد، قاره اروپا همچنان هیچ شرکتی مشابه با گوگل، eBay یا فیسبوک در عرصه جهانی ندارد. بهترین نیروها و نخبههای این قاره در این حوزه نیز ترجیح میدهند به سیلیکون ولی مهاجرت کنند و یا اینکه در سطحی پایینتر ایدههای خود را پیش از اینکه شانسی برای ثبت و عرضه آنها داشته باشند به شرکتهای آمریکایی بفروشند.
مدیران و مسئولان رده بالای اتحادیه اروپا سعی دارند این روند را با برنامههایی ویژه تغییر دهند اما نبود فرهنگ پذیرش خطر و همچنین عدم وجود شبکههای اقتصادی و اعتباری مورد نیاز برای رشد شرکتهای تازهکار اینترنتی جهت تبدیل آنها به نسخههایی جهانی، از جمله مشکلات موجود در این راه است.
Benoliel در این خصوص میگوید:
" در آمریکا و به ویژه در سیلیکونولی، همه به دنبال ایدههای جذاب و البته تا حدودی عجیب و غریب و دیوانهوار هستند. تجارتهای موفق نیز معمولا از ایدههای اینچنینی شروع میشوند."
در مقابل سرمایهگذاران در قاره اروپا انتظار دارند یک شرکت جوان از همان ابتدا درآمد داشته باشد. به همین دلیل شرکتهای قدرتمند حوزه تکنولوژی در اروپا معمولا بر تولید کالاهایی که سریعا پس از تولید میتوان آنها را به فروش رساند نظیر تجهیزات صنعتی، توربینهای تولید انرژی، قطارهای فوق سریع، دستگاههای پزشکی و البته تجهیزات حوزه انرژی هستهای تمرکز کردهاند.
شرکتهای اینترنتی معمولا درآمد کمی در ابتدای امر دارند و حتی برخی بدون درآمد به کار خود ادامه می دهند. توییتر و فیسبوک مثالهایی هستند که ابتدا بر روی ساختار کاربران خود و افزایش تعداد آنها تمرکز کردند. پس از این امر آنها موفق شدند نفوذی جهانی داشته باشند و به درآمدزایی از طریق تبلیغات و سیاستهای دیگر برسند.
این تفاوت در ذهنیت به عنوان یکی از دلایل کلیدی مدنظر قرار گرفته تا اروپاییها شرکتهایی با سرمایهگذاری محدودتری در حوزه کمپانیهای تازهکار در مقایسه با آمریکا و حتی آسیا داشته باشند. بر اساس گزارش انجمن ملی سرمایهگذاران، در طول پنج سال گذشته، سرمایهگذاران آمریکایی چیزی نزدیک به 167 میلیارد دلار را بر روی ایدههای جدید شرکتهای نوپا سرمایهگذاری کردهاند و این در حالی است که رقبای اروپایی تنها 20 میلیارد دلار به این امر اختصاص دادهاند.
تنها در سال گذشته سرمایهگذاری آمریکا در حوزه شرکتهای تازهکار 50 میلیارد دلار بود که تقریبا نیمی از آن به سیلیکونولی سرازیر شد. اروپاییها در سال گذشته تنها 4 میلیارد دلار در این حوزه سرمایهگذاری کردند. آسیا نیز که رشد شرکتهای خردهفروش اینترنتی مانند Alibaba را در سالهای اخیر شاهد بوده بر اساس گزارشات شرکت تحلیل اطلاعات Preqin با مجموع سرمایهگذاری 22.5 میلیارد دلار در سال 2014، اروپا را پشت سر گذاشته است. این مجموع در سال جاری مطمئنا بیش از مقدار یادشده خواهد بود زیرا تا پایان ماه آگوست، 32 میلیارد دلار در این حوزه سرمایهگذاری شده است.
سرمایهگذاری اولیه برای شرکتهای تازهکاری که قصد دارند کالاهای خود را سریعا روانه بازار کنند امری مهم و حیاتی بهشمار میآید. در حوزه تکنولوژی معمولا چندین و چند شرکت بر روی یک ایده کار میکنند و رقابتی شدید بهمنظور عرضه محصول نهایی به بازار، آنهم پیش از دیگر رقبا وجود دارد.
Anand Sanwal مدیرعامل شرکت Insights، شرکت تحقیقاتی مستقر در نیویورک که فعالیتهای شرکتهای نوبنیاد اینترنتی را رصد میکند در این خصوص میگوید:
"شرکتهایی در این حوزه موفق خواهند شد که روندی سریع دارند. در صورتی که سرعت شما در دنیای تکنولوژی پایین باشد محکوم به طی کردن مجدد فعالیتها از نقطه آغازین خواهید بود."
قسمتی از چالش پیش روی قاره اروپا بهمنظور رقابت در تکنولوژیهای آنلاین به این قاره وابسته نبوده بلکه در واقع بازتابی از عملکرد سیلیکون ولی در نحوه ایجاد یک جامعه هماهنگ از متخصصین تکنولوژی و البته سرمایهگذران است که میتوانند به راحتی با هم ملاقات کرده و به تبادل ایده و آغاز همکاری هدفمند برسند.
Anssi Vanjoki پروفسور دانشگاه تکنولوژی Lappeenranta فنلاند در این خصوص میگوید:
"هنگامی که چند نفر که سرمایه کافی دارند توافق کنند تا بر روی ایدهای سرمایهگذاری کنند و در مکانهای دیگر چنین روندی دیده نشود، شاهد سرمایهگذاری موفق و نتیجتا روندی پایدار در آن منطقه خواهیم بود که مطمئنا هدفمند و سودمند خواهد بود."
مطمئنا ایجاد جوامعی اینچنینی زمانبر خواهد بود. حتی در آمریکا نیز شهرها و نواحی دیگر بارها تلاش کردهاند تا موفقیتهای سیلیکونولی را شبیهسازی کنند اما به جز استثنائاتی مانند سیاتل و واشنگتن که شرکتهایی مانند آمازون و مایکروسافت در آنها واقع شدهاند نتیجهای بدست نیامده است.
فرهنگ پاگرفتن ایدههای جدید و به سرانجام رساندن آنها در اروپا با توجه به زمانبر بودن مراحل اداری و نامهنگاری، صرف وقت و البته هزینه بالاتر در مقایسه با آمریکا بیش از پیش تحت تاثیر قرارگرفته است. بهعنوان مثال امنیت اجتماعی و شغلی بالاتر باعث شده اخراج یک کارگر به مراتب دشوارتر باشد و نهایتا به خدمتگرفتن کارگران در شرکتهای نوبنیاد با خطر بالاتری همراه خواهد بود. با توجه به وجود قوانین تجاری، زبانهای مختلف و روند متفاوت در کشورها و نواحی مختلف اروپا، شاهد ازهم گسیختگی بازارهای اروپا هستیم. این در حالی است که در آمریکا، شرکتهای نوبنیاد در مقابل بازاری 320 میلیون نفری با زبان انگلیسی قرارمیگیرند و میتوانند از این موقعیت به بهترین شکل ممکن استفاده و فعالیتهای خود را توسعه دهند. با این اوصاف برخی شرکتهای اروپایی با فشار و تلاش بیشتر توانستهاند نمایندگیهایی جهانی در اختیار داشته باشند اما هیچیک به سطح گوگل و فیسبوک نرسیدهاند.
برخی از این موفقیتها در خصوص شرکتهایی مانند اسکایپ، با ارائه سرویس تماس آنلاین صدق میکند. این شرکت کار خود را به عنوان یک سرمایهگذاری استونیایی-سوئدی شروع کرد. سرویس پخش موسیقی اسپاتیفای نیز در حال حاضر بیش از 60 میلیون کاربر در سراسر جهان دارد. دو سال پس از شروع به کار اسکایپ، این شرکت با مبلغ 2.6 میلیارد دلار به eBay فروخته شد و نهایتا مایکروسافت در سال 2011 با پرداخت 8.5 میلیارد دلار این شرکت را به زیرمجموعه خود تبدیل کرد.
شرکتهایی مانند Rovio و Supercell نیز از جمله این مثالها هستند که با شروع فعالیت از فنلاند به محبوبیتی جهانی دستیافتند. بازیهای Angry Birds و Clash of Clans از جمله محصولات محبوب این شرکتها هستند. در سال 2013، Supercell 51 درصد از سهام خود را در ازای دریافت 1.5 میلیارد یورو به شرکتهای ژاپنی Softbank و GungHo واگذار کرد.
Nikals Zennstrom، موسس سوئدی اسکایپ و مدیرعامل فعلی Atomico که یک شرکت سرمایهگذاری حاضر در حوزه تکنولوژی در شهر لندن است در این خصوص میگوید:
"از زمانی که من کلید شروع به کار اسکایپ را در سال 2002 زدم بازار بهنحوی فوقالعاده به سمت بهتر شدن پیش رفته است."
مدیران رده بالای اتحادیه اروپا برنامههای بلندمدتی را بهمنظور سرعت بخشیدن به کارها و کمک به شرکتهای نوبنیاد اروپایی دارند تا نهایتا با این پشتیبانی، این شرکتها نیز به سطح بالایی برسند. از یک سو تلاش بر آن خواهد بود تا بازاری یکدست در اروپا از طریق حذف خطوط قرمز و تفاوتها در قوانین تجاری ایجاد شود و از سوی دیگر سیاستهای محکمتری در مقابل شرکتهای غالب مانند گوگل اتخاذ خواهد شد تا این رقابت بیش از پیش تقویت شود.
متخصصان معتقدند اگرچه این سیاستها میتوانند به بهبود روند کمک کنند اما مطمئنا به تنهایی کافی نخواهند بود.
Duncan Lamb که یک طراح نرمافزاری در شرکت نوکیا بوده و اکنون مسئول جدید تیم طراحی TransferWise.Com، شرکت ارائه دهنده خدمات اعتباری به صورت آنلاین است در این خصوص میگوید:
"قوانین، همواره زمینهساز رشد هستند. این زمینهسازی ممکن است از طریق پرداخت مالیات و یا با بهکارگیری قوانین تشویقی مهیا شود اما ارزش و اعتبار واقعی در سایه ارتباط میان مردم و البته تمرکز و میل واقعی بهمنظور حل مشکلات اصلی مردم میسر خواهدشد." در واقع همه چیز 100 درصد به خود مردم بستگی دارد.